Siku moja baada ya Rais Magufuli kushusha Kodi ya Mapato ya Mshahara ( Pay as you Earn – PAYE ) kutoka asilimia 11 iliyopo sasa hadi asilimia 9. Wataalamu wa uchumi nchini wamelipokea katika mtazamo tofauti
Mtaalamu wa Uchumi ambaye ni Msimamizi Fedha wa Kampuni ya Clouds Media Issa Masoud katika mahojiano yake na
mtembezi.com ameanza kwa kusema
“Sipingani na wengi waliosema kwamba punguzo la kodi ya mshahara kutoka 11% mpaka 9% (2%) ni kidogo sana ukilinganisha na gharama za maisha. Kwa misingi ya kwamba bado Watanzania wengi wanaofanyakazi wanawajibika kugharamia haya..
1. Afya
2. Makazi (kupanga na gharama za vifaa vya ujenzi)
3. Usafiri
4. Elimu- ingawa elimu inatolewa bure lakini bado ubora wake upo chini ukilinganisha na shule binafsi matokeo yake watu wengi watoto wao wanasoma shule binafsi tofauti na zamani.
4. Habari -mifumo yote ya kupata habari sasa hivi ni ya kulipia.
5. Huduma nyingine za jamii n.k
Kwa hiyo serikali ingejikita sana kwenye kurahisisha hayo mambo hapo juu ili kumsaidia huyu mwananchi wa chini.
Ingawa kwa upande mwengine, bado nchi nyingi duniani zinategemea kodi ya mishahara kama moja ya chanzo cha kueleweka cha mapato ya serikali, hata zile zenye mishahara mikubwa kama Ufaransa, Australia, Austria, German nk. wao kodi zao za mishahara zinafika mpaka 49.8%, kwa maana ya kwamba nusu nzima ya mshahara wako unarudi kama kodi.
Kwa hiyo kwa Tanzania punguzo la 2% kwenye idadi ya wafanyakazi zaidi ya milioni 15,000,000 kwa mujibu wa sensa ya 2012 (Serikalini na Binafsi) kwa kiasi cha Tsh. 3,800 ni jumla ya Tsh. 57 bilioni kwa mwezi serikali imejipunguzia kutoka kwenye mapato yake kwa mwezi, kwa hiyo kwa mwaka ni sawa na punguzo la pato la serikali kwa takribani zaidi ya shilingi bilioni 600 za Kitanzania.
Mapendekezo yangu ni kwamba serikali iangalie zaidi kwenye gharama za maisha sababu punguzo hilo ni kubwa sana serikalini ila ni dogo sana kwa mtu binafsi. Wananchi wasaidiwe kupunguza gharama ya vitu tajwa hapo juu. Ikiwemo ujenzi wa nyumba bora na nafuu kwa kuwapangisha au kuwauzia wafanyakazi.
Na serikali izidi kubuni vyanzo vingine vya mapato tofauti na kodi ya mshahara na kuhakikisha vilivyopo vinalipa kodi ipasavyo”
Kwa upande wake Mtaalamu na Mshauri wa Uchumi Malembo Lucas Elias kutoka Taasisi ya Umoja wa Maendeleo ya Afrika (ADA) licha ya kuunga mkono lakini amebainisha kuwa serikali inapashwa kuzingatia zaidi kasi ya maisha kwa kulinganisha kasi ya uzalishaji ili punguzo hilo liweze kuwa na tija kwa watumishi katika suala la chakula, malazi na mavazi.
Mtaalamu wa Uchumi ambaye ni Msimamizi Fedha wa Kampuni ya Clouds Media Issa Masoud katika mahojiano yake na
mtembezi.com ameanza kwa kusema
“Sipingani na wengi waliosema kwamba punguzo la kodi ya mshahara kutoka 11% mpaka 9% (2%) ni kidogo sana ukilinganisha na gharama za maisha. Kwa misingi ya kwamba bado Watanzania wengi wanaofanyakazi wanawajibika kugharamia haya..
1. Afya
2. Makazi (kupanga na gharama za vifaa vya ujenzi)
3. Usafiri
4. Elimu- ingawa elimu inatolewa bure lakini bado ubora wake upo chini ukilinganisha na shule binafsi matokeo yake watu wengi watoto wao wanasoma shule binafsi tofauti na zamani.
4. Habari -mifumo yote ya kupata habari sasa hivi ni ya kulipia.
5. Huduma nyingine za jamii n.k
Kwa hiyo serikali ingejikita sana kwenye kurahisisha hayo mambo hapo juu ili kumsaidia huyu mwananchi wa chini.
Ingawa kwa upande mwengine, bado nchi nyingi duniani zinategemea kodi ya mishahara kama moja ya chanzo cha kueleweka cha mapato ya serikali, hata zile zenye mishahara mikubwa kama Ufaransa, Australia, Austria, German nk. wao kodi zao za mishahara zinafika mpaka 49.8%, kwa maana ya kwamba nusu nzima ya mshahara wako unarudi kama kodi.
Kwa hiyo kwa Tanzania punguzo la 2% kwenye idadi ya wafanyakazi zaidi ya milioni 15,000,000 kwa mujibu wa sensa ya 2012 (Serikalini na Binafsi) kwa kiasi cha Tsh. 3,800 ni jumla ya Tsh. 57 bilioni kwa mwezi serikali imejipunguzia kutoka kwenye mapato yake kwa mwezi, kwa hiyo kwa mwaka ni sawa na punguzo la pato la serikali kwa takribani zaidi ya shilingi bilioni 600 za Kitanzania.
Mapendekezo yangu ni kwamba serikali iangalie zaidi kwenye gharama za maisha sababu punguzo hilo ni kubwa sana serikalini ila ni dogo sana kwa mtu binafsi. Wananchi wasaidiwe kupunguza gharama ya vitu tajwa hapo juu. Ikiwemo ujenzi wa nyumba bora na nafuu kwa kuwapangisha au kuwauzia wafanyakazi.
Na serikali izidi kubuni vyanzo vingine vya mapato tofauti na kodi ya mshahara na kuhakikisha vilivyopo vinalipa kodi ipasavyo”
Kwa upande wake Mtaalamu na Mshauri wa Uchumi Malembo Lucas Elias kutoka Taasisi ya Umoja wa Maendeleo ya Afrika (ADA) licha ya kuunga mkono lakini amebainisha kuwa serikali inapashwa kuzingatia zaidi kasi ya maisha kwa kulinganisha kasi ya uzalishaji ili punguzo hilo liweze kuwa na tija kwa watumishi katika suala la chakula, malazi na mavazi.
0 comments:
Chapisha Maoni